“HELP, DE BELASTINGDIENST GAAT ZZP-ERS EXTRA CONTROLEREN!”

Aanleiding

​Ondernemend Nederland is recent weer opgeschrikt door verschillende berichten over extra controles van de belastingdienst betreffende het inhuren van zelfstandige professionals (ZZP-ers). Maar wat is de echte impact voor opdrachtgevers en opdrachtnemers vanwege het afschaffen per 1-1-2025 van het handhavings- moratorium, controles op Wet DBA en de invoering van de nieuwe VBAR? Lees hier het hoe en waarom, maar ook wat je er nu aan kunt doen om onbezorgd weer verder te gaan met ondernemen.

​De media

In diverse media wordt er ruim aandacht gegeven aan het feit dat de Belastingdienst vanaf 1 januari 2025 weer gaat handhaven op de Wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties (Wet DBA). Hierbij wat koppen uit de verschillende media:

• Afschaffing Handhaving Moratorium Wet DBA: Wat Betekent Dit Voor ZZP'ers?
  
• Wet DBA Handhaving Terug: Einde Vrijblijvendheid voor ZZP'ers
  
• ZZP'ers Onder Druk: Afschaffing Handhaving Moratorium Wet DBA
• Bedrijfsleven Reageert: Wat Gaat Veranderen Na Afschaffing Wet DBA Moratorium?
• Onrust onder ZZP'ers na Herinvoering Handhaving Wet DBA
• Wet DBA: Terugkeer Handhaving Zorgt Voor Nieuwe Dynamiek op de Arbeidsmarkt
• Zzp’ers op scherp: Handhaving Wet DBA Opnieuw van Kracht

​Het aangekondigde afschaffen van het handhavingsmoratorium leidt tot veel onrust en onnodige angst onder ondernemers (opdrachtgevers en opdrachtnemers). Sommige partijen zaaien bewust angst dat de Belastingdienst vanaf 1-1-2025 massaal controles zal uitvoeren en dat bedrijven zullen stoppen met het inhuren van zzp’ers. En sommige werkgevers maken graag gebruik van die angst om goede zelfstandig ondernemers te benaderen voor een dienstverband.

Mijn mening
Persoonlijk merk ik, als amateur arbeidsjurist ;-) dat de verschillende belanghebbenden binnen de branche verschillende “kleuren” geven aan de berichtgeving. Ik denk dat de angst niet nodig is, maar dat zal ik uitleggen.

​Binnen 4Synergy zitten wij middenin dit speelveld en zijn goed op de hoogte van de huidige en komende wet- en regelgeving omtrent het inhuren van (ICT) professionals. Wij kunnen een getrouw beeld geven van wat er nu wel en niet gaat gebeuren naar mijn bescheiden mening.

Wet DBA
Het is belangrijk om te begrijpen wat de Wet DBA is. De kern van de beoordeling volgens de Wet DBA draait om het vaststellen of er sprake is van een dienstbetrekking of een zelfstandige opdracht. De beoordeling richt zich op drie hoofdelementen:

• Gezagsverhouding: Stuurt de opdrachtgever in detail aan over hoe het werk gedaan dient te worden, bijvoorbeeld door middel van gedetailleerde instructies?
• Persoonlijk arbeid: Kan de ondernemer zich laten vervangen door een ander?
• Vergoeding: Is er sprake van een vergoeding voor de inspanning?

Als aan alle drie de voorwaarden wordt voldaan, kan de relatie worden gezien als een verkapte dienstbetrekking en niet als zelfstandige arbeid. Als een of meerdere van deze voorwaarden niet van toepassing zijn, kan er sprake zijn van zelfstandigheid, en is de zzp'er geen werknemer volgens de Wet DBA.
​
Invoeren handhavingsmoratorium
Met de invoering van de Wet DBA op 1-5-2016 kwam er in de praktijk zoveel onzekerheid en onrust bij zowel ZZP-ers als opdrachtgevers, dat de naleving en de sanctionering op een laag pitje is gezet door de belastingdienst. De Wet DBA is ook multi-interpretabel en handhaving dus complex en arbeidsintensief. Het moratorium gaf de belastingdienst en de markt ook wat tijd om onduidelijkheden weg te nemen. Gedurende het moratorium zou de Belastingdienst alleen handhaven bij evidente gevallen van misbruik of schijnzelfstandigheid. 

Opheffen handhavingsmoratorium
In allerlei media verschijnen er in de zomer van 2024 berichten dat het handhaving moratorium wordt opgeheven per 1-1-2025. Het zou betekenen dat de Belastingdienst vanaf 2025 weer bij controles op de Wet DBA bij “onjuistheden” naheffingsboetes kan opleggen voor partijen met terugwerkende kracht (vanaf 1-1-2025). Wat wel bijzonder is, is dat de WetDBA sindsdien niet is aangepast waardoor er nu weer onrust ontstaat bij zowel opdrachtgevers als opdrachtnemers. De periode van 2016 tot 2025 heeft alvast niet geleid tot meer duidelijkheid van de bestaande regels uit de WetDBA. Er zijn wel pogingen gedaan om tot nieuwe afspraken te komen. De Belastingdienst heeft echter (wederom) aangegeven dat zij in 2025 onvoldoende resources hebben en zich blijvend zullen richten op de malafide overtreders. Wellicht vanaf 1 januari 2026 hebben zij voldoende personeel om wat meer reguliere controles op schijnzelfstandigheid uit te voeren.

Nieuwe wetgeving VBAR
Tijdens de periode van 2016 tot nu toe, zijn er wel diverse stappen genomen om tot nieuwe wetgeving te komen. Inclusief internet consultaties waaruit bleek dat er veel nog te schaven viel aan toekomstige arbeidswetgeving. Anno juni 2024 is er een voorstel gedaan bij de Raad van State voor een nieuwe wet Verduidelijking Beoordeling Arbeidsrelaties en Rechtsvermoeden (VBAR) genaamd. In essentie is de voorgestelde VBAR een Wet DBA 2.0 en stelt wat duidelijkere beoordelingscriteria omtrent de “gevreesde” schijnzelfstandigheid. Wat toelichting van de VBAR criteria:

1.    Een eerste duidelijke regel uit de VBAR is dat elke ingehuurde die minder dan €33 per uur verdient, als werknemer wordt beschouwd (=rechtsvermoeden van werknemerschap). Dit geeft direct duidelijkheid aan de onderkant van de markt.
2.    In het voorstel voor VBAR wordt ook gekeken naar de wijze waarop een professional wordt aangestuurd vanuit de opdrachtgever (is er “gezag”, je weet wel die vage regel uit de Wet DBA) en is er inbedding. Onze ervaring is dat echte senior HBO+ professionals die bij een klant een architectuur, afdeling of project vorm en richting geven, vergen (of dulden ;-) in de regel weinig tot geen inhoudelijke aansturing. Verder stellen zij zich ook altijd op als los van de organisatie, en zijn dus niet ingebed. Maar wel betrokken.
3.    Verder wordt er ook gekeken naar de mate van ondernemerschap. Loopt de professional financieel risico? Investeert deze in middelen, kennis of kosten voor acquisitie. 
​
De beoordeling van de relatie van de opdrachtgever en de opdrachtnemer wordt gedaan o.b.v. de criteria en wordt gewogen om tot een conclusie te komen. Marktpartijen hebben schematisch inzichtelijk gemaakt hoe dit zal gebeuren maar er zijn diverse versies van die beoordeling. Hieronder een voorbeeld.

Hoe nu verder?
Gegeven het nieuwe kabinet en de eerste reacties van zowel de grote marktpartijen waaronder de vakbonden, brancheorganisaties maar ook uit de politieke partijen en sociale hoek, zullen er nog wel (wat) zaken veranderen. Er wordt al gesuggereerd dat de wet in twee delen zou kunnen worden geknipt, waarbij de differentiatie o.b.v. uurtarief (de EUR 33,-) het eerste ingevoerd kan worden. Persoonlijk schat ik in dat er per 1-1-2026 nog geen invoering zal zijn, maar wellicht wel medio 2026 of in 2027. En misschien komt er wel weer een handhaving moratorium ;-)

Wat nu te doen?
Het is belangrijk om te benadrukken dat er anno 2024 gewoon een Wet DBA is, waar iedereen zich aan dient te houden. Deze wet is al sinds 2016 van kracht. Bedrijven die op een correcte manier zzp’ers inhuren en duidelijke afspraken maken over gezag en vervangbaarheid en contracteren middels een goedgekeurde MTO, hebben niets te vrezen. Zeker als je dat door een professionele partij laat doen.

Wetgeving voor uitzenders
In 2016, bij de invoering van de Wet DBA, heeft 4Synergy expliciet goedkeuring ontvangen van de Belastingdienst, via hun advocaat, voor het gebruik van de specifieke 4Synergy Model-Tussen-Overeenkomst (MTO). Sindsdien worden alle inzetten uitgevoerd op basis van deze goedgekeurde MTO. Daarnaast is 4Synergy NEN4400-gecertificeerd en staat het bedrijf ingeschreven in zowel het SNA- als het WAADI-register. Voor de nieuwe Wet Toelating terbeschikkingstelling van arbeidskrachten (Wtta), die per 1-1-2027 wordt ingevoerd, zijn wij nu al voorbereid. Bovendien zijn er binnen 4Synergy diverse standaardprocedures in gebruik, zoals de Verklaring omtrent betalingsgedrag fiscale verplichtingen. Deze verklaring, die elk kwartaal door de Belastingdienst wordt verstrekt, biedt garantie tegen betalingsachterstanden van belastingen.

Rol van 4Synergy
De vrees dat bedrijven massaal zouden stoppen met het inhuren van zzp’ers is in mijn ogen ongegrond. Zzp’ers blijven een waardevolle en flexibele kracht voor bedrijven en instanties. Dankzij 4Synergy hoeven onze partners en onze klanten zich geen zorgen te maken over naheffingen. Mijn conclusie is dat de onrust onnodig is voor diegene die zich aan de geldende regels houden en de inhuur via een professionele partij, zoals 4Synergy, laten verlopen.

​Wil je er meer over weten, neem gerust eens contact met me op:
Martin Rieff
Managing Partner 4Synergy

Martin Rieff

MANAGING PARTNER 4SYNERGY